Berberyna – na co pomaga? Właściwości i zastosowanie suplementu
Ostatnia aktualizacja: 07 / 11 / 2025
Składnikiem, który już od wieków wykorzystywany jest w tradycyjnej medycynie chińskiej, jest berberyna. Na co pomaga i dlaczego cieszy się takim uznaniem? To alkaloid, który wykazuje szerokie działanie prozdrowotne m.in. w regulacji poziomu cukru czy cholesterolu we krwi. Sprawdź jego pozostałe właściwości!
Berberyna – to musisz wiedzieć:
- Berberyna to naturalny alkaloid pozyskiwany m.in. z berberysu, o charakterystycznej żółtej barwie.
- Wspiera metabolizm: obniża glukozę i cholesterol, zwiększa wrażliwość na insulinę i aktywuje AMPK.
- Stosowana pomocniczo przy cukrzycy typu 2, wysokich trójglicerydach, cholesterolu i NAFLD.
- Typowa dawka to 500 mg 2–3 razy dziennie. Ma niską biodostępność i może wchodzić w interakcje z lekami, dlatego wymaga konsultacji z lekarzem.
Berberyna – co to jest? Charakterystyka naturalnego alkaloidu
Niektóre rośliny, choć wyglądają niepozornie, mają w sobie spory potencjał leczniczy. Tak jest z berberysem, który rośnie na większości kontynentów, a w tym w Europie, Azji, Afryce i Ameryce. Swoją dobrą sławę zawdzięcza przede wszystkim berberynie.
To substancja o intensywnie żółtym kolorze, należąca do alkaloidów izochinolinowych. Znajduje zastosowanie m.in. w przemyśle (barwienie tkanin, drewna i skóry), kosmetyce oraz farmacji. W chińskiej medycynie tradycyjnej berberyna była wykorzystywana już wieki temu przy schorzeniach układu pokarmowego.
W jakich odmianach można znaleźć ten składnik? Przede wszystkim w berberysie:
- zwyczajnym (Berberis vulgaris),
- indyjskim (Berberis aristata),
- thunberga (Berberis thunbergii),
- darwinii (Berberis darwinii).
Mimo to najczęściej pozyskuje się go z berberysu zwyczajnego oraz indyjskiego, które mają najwięcej berberyny w korzeniach i korze. Poza tym składnik znajdziesz także w mahoni pospolitej (Mahonia aquifolium), gorzkniku kanadyjskim (Hydrastis canadensis) i cynowodzie chińskim (Coptis chinensis). Dzięki swoim właściwościom od wieków wzbudza zainteresowanie w tradycyjnym ziołolecznictwie, a dziś również w wielu badaniach naukowych.
Berberyna – działanie w organizmie
Berberyna wykazuje szerokie działanie prozdrowotne, a w tym m.in.: zwiększa zużycie glukozy przez tkanki i obniża jej poziom we krwi. Wynika to wzrostu wrażliwości komórek na insulinę i spowolnienia rozkładu węglowodanów w przewodzie pokarmowym. W taki sposób poziom glukozy spada bez zwiększonego wydzielania insuliny.
To jednakie wszystko, jak wskazuje jeden z artykułów przeglądowych, berberyna aktywuje również enzym AMPK (kinaza białkowa aktywowana AMP, regulator metabolizmu), dzięki czemu organizm zaczyna oszczędniej gospodarować energią. Poprawia to metabolizm tłuszczów i glukozy, a komórki lepiej radzą sobie z jej wykorzystaniem.
Poza tym aktywowane AMPK chroni komórki poprzez zmniejszenie liczby wolnych rodników. Dodatkowo zwiększa aktywność białek oraz enzymów antyoksydacyjnych, takich jak UCP2 (białko rozprzęgające 2) i SOD (dysmutaza ponadtlenkowa). Dzięki temu organizm lepiej chroni się przed stresem oksydacyjnym, który m.in. przyspiesza proces starzenia.
Przedstawione mechanizmy działania berberyny nie obejmują całego jej potencjału. Sprawdź, na co pomaga ten składnik i dlaczego warto po niego sięgać!
Berberyna, na co pomaga? Najważniejsze właściwości lecznicze
Skoro już wiesz, jakie są niektóre z mechanizmów działania berberyny, porad dowiedzieć się, na co pomaga ta substancja. W jakich przypadkach może przynieść korzyści dla zdrowia?
Beberyna – zastosowanie w cukrzycy typu 2
Jak wykazały badania dotyczące skuteczności działania berberyny, miała ona podobne działanie do metforminy (lek przyjmowany na cukrzycę). Zmniejszała poziom cukru we krwi, obniżała hemoglobinę glikowaną oraz zwiększała wrażliwość komórek na insulinę.
Mniejszy cholesterol i trójglicerydy we krwi
W tych samych badaniach, które dotyczyły berberyny i cukrzycy typu 2, doszło do zmniejszenia cholesterolu, a także trójglicerydów we krwi pacjentów przyjmujących berberynę. W dłużej perspektywie może się to przyczynić do obniżenia ryzyka zachorowania na choroby serca.
Wsparcie w leczeniu Niealkoholowego Stłuszczenia Wątroby (NAFLD)
Jak wykazała metaanaliza oraz przegląd 10 badań, w których brało udział łącznie 811 pacjentów, u osób przyjmujących berberynę obserwowano poprawę enzymów wątrobowych (ALT, AST, GGT), profilu lipidowego oraz insulinooporności (HOMA-IR). Wyniki te sugerują, że berberyna może stanowić cenne wsparcie w terapii osób z NAFLD.
Berberyna na odchudzanie – rola w kontroli masy ciała
Bardzo często można usłyszeć również opinię o tym, że berberyna przyczynia się do redukcji masy ciała. Jak jest naprawdę? Przegląd z 2022 roku, który objął 18 badań oceniających wpływ berberyny na masę ciała i 23 badania, które analizowały jej oddziaływanie na wskaźnik BMI, wykazał, że w obu przypadkach odnotowano niewielkie spadki.
Nadal jednak pojawiają się wątpliwości co do jakości i spójności tych wyników, a niektórzy badacze twierdzą, że ten temat wciąż wymaga jednoznacznego potwierdzenia.
Na ten moment berberynę warto traktować jako dodatek wspierający redukcję masy ciała. Nie zastępuje diety ani aktywności fizycznej i nie jest „złotym środkiem” na odchudzanie.
Berberyna – jak stosować? Dawkowanie i łączenie z dietą
Jak wskazują badania kliniczne, najczęściej stosowana dawka berberyny to około 500 mg przyjmowane 2–3 razy dziennie, co łącznie daje do 1,5 g na dobę. Najlepiej przyjmować ją 30 minut przed posiłkiem lub w trakcie jedzenia bogatego w zdrowe tłuszcze, takie jak jajka, awokado, oliwa z oliwek czy ryby. Wynika to z faktu, że berberyna ma niską biodostępnością i słabo przyswaja się z przewodu pokarmowego.
Pomocne może być również łączenie berberyny z sylimaryną (z ostropestu plamistego), która spowalnia działanie pompy P-gp (usuwa część berberyny), dzięki czemu więcej substancji może trafiać do krwi.
Berberyna – przeciwwskazania i interakcje z lekami
Do najczęstszych przeciwwskazań do stosowania berberyny należą:
- ciąża i okres karmienia piersią,
- nadwrażliwość na substancję czynną,
- wiek poniżej 18 lat,
- przyjmowanie leków, z którymi berberyna może wchodzić w interakcję (np. cyklosporyna, dekstrometorfan, aspiryna, heparyna oraz wiele innych).
Jak podkreśla mgr dietetyk kliniczny Natalia Kukucka:
Berberyna może wpływać na działanie wielu leków – m.in. tych obniżających cukier, cholesterol, ciśnienie, a także przeciwzakrzepowych i przeciwkaszlowych. Z tego względu zawsze konsultuj przyjmowanie preparatów z berberyną ze swoim lekarzem prowadzącym.
Berberyna – opinie ekspertów
W środowisku naukowym berberyna jest uznawana za składnik o dużym potencjale, który może wspomagać terapię wielu chorób metabolicznych – w tym m.in. cukrzycy typu 2. Specjaliści podkreślają jednak, że powinna być stosowana jako element holistycznego podejścia do zdrowia – wraz z odpowiednią dietą i regularną aktywnością fizyczną.
Przed wyborem konkretnego preparatu, zwróć też uwagę na jego jakość. Najlepsze są suplementy standaryzowane na zawartość berberyny. To właśnie wtedy możesz mieć pewność, że każda kapsułka zawiera określoną, skuteczną ilość substancji czynnej.
A jeśli szukasz sprawdzonych probiotyków, które będą wsparciem dla zdrowia i pomogą Ci zadbać o mikroflorę jelitową, zapoznaj się z preparatem Bifidobiotic NS 35 g, który zawiera dwa unikatowe szczepy bakterii, a jego skuteczność została potwierdzona badaniami. Będzie to dobry wybór m.in. dla osób z SIBO czy po antybiotykoterapii.
Innym preparatem o podobnym działaniu jest DAO Biotic NS 63 g, który sprawdzi się przede wszystkim u osób z hipermotoryką jelit oraz przy nietolerancji histaminy, a także po przebytej antybiotykoterapii.
Polecany jest również Mycobiotic NS 35 g z trzema unikatowymi szczepami bakterii, dostępny w wygodnej formie saszetek. To świetny wybór dla osób, które chcą wesprzeć pracę jelit, odbudować mikroflorę po antybiotykach lub infekcjach, złagodzić dolegliwości trawienne i ograniczyć rozwój bakterii oraz grzybów patogennych.
Berberyna – właściwości lecznicze i zastosowanie. Podsumowanie
Już wiesz, czym jest berberyna, na co może pomóc, jaka jest najczęstsza dzienna dawka tego składnika i jakie są przeciwskazania do jego stosowania. Choć wykazuje ona wiele korzyści, np. w przypadku cukrzycy typu 2, nie zastąpi leczenia dobranego przez specjalistę oraz zdrowego stylu życia.
Jeśli chcesz dodatkowo wesprzeć swój organizm i ustabilizować mikroflorę jelitową, zapoznaj się z ofertą Nature Science. Znajdziesz tu zarówno probiotyki dla dorosłych, jak i dzieci. Zadbaj o zdrowie całej rodziny o każdej porze roku!
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak berberyna wpływa na insulinę w porównaniu z metforminą?
Berberyna zwiększa wrażliwość komórek na insulinę i obniża poziom glukozy, częściowo działając przez aktywację AMPK. Mechanizm jest podobny do metforminy, dlatego bywa porównywana do niej jako wsparcie metaboliczne.
Czy berberyna wspiera odchudzanie?
Może pomagać w niewielkiej redukcji masy ciała, jeśli stosowana jest razem z dietą i aktywnością. Nie działa jako samodzielny środek „na odchudzanie”.
Dlaczego łączy się berberynę ze zdrowymi tłuszczami lub sylimaryną?
Ma niską biodostępność; tłuszcze mogą poprawić wchłanianie, a sylimaryna spowalnia jej usuwanie z organizmu, zwiększając skuteczność.
Bibliografia
https://www.doz.pl/czytelnia/a15589-Berberyna__co_to_takiego_Wlasciwosci_i_zastosowanie_berberyny
https://www.medicare.pl/artykuly/berberyna-dzialanie-wlasciwosci-na-co-stosowac-berberyne.html
https://www.mdpi.com/1420-3049/29/19/4576
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2410097/
http://translational-medicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12967-024-05011-2
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8309061/
https://www.nccih.nih.gov/health/berberine-and-weight-loss-what-you-need-to-know

