Bifidobakterie – probiotyk, który pomaga w trawieniu i utrzymaniu zdrowia jelit

Bifidobakterie to naturalne bakterie, obecne w przewodzie pokarmowym człowieka już od pierwszych dni życia. Wspierają zdrowie jelit, a przy tym regulują procesy trawienne oraz poprawiają przyswajanie składników odżywczych. Dzięki nim łatwiej uniknąć zaparć, wzdęć i gazów, a także problemów związanych z nietolerancjami pokarmowymi (np. laktozy czy histaminy) oraz dolegliwości pojawiających się po antybiotykoterapii. Rekomendowane są również przy leczeniu SIBO/IMO. W artykule dowiesz się, czym są bifidobakterie, jakie szczepy mają znaczenie dla odporności oraz kiedy sięgnąć po probiotyk zawierający bifidobakterie.

Bifidobakterie probiotyk – to musisz wiedzieć:

• Bifidobakterie zasiedlają jelita od urodzenia, wspierają perystaltykę, łagodzą zaparcia i odbudowują mikrobiotę po antybiotykach
• Są bezpieczne w SIBO, ponieważ nie kolonizują jelita cienkiego, a dodatkowo ograniczają rozwój bakterii wodorotwórczych; pomagają też przy nietolerancji laktozy i histaminy
• Poszczególne szczepy mają różne działanie – B. animalis i B. breve wspierają perystaltykę i redukują alergie, a B. longum i B. bifidum wzmacniają odporność i barierę jelitową
• Działają wielokierunkowo, modulując układ odpornościowy, zmniejszając stany zapalne i łagodząc objawy alergii oraz atopowego zapalenia skóry

Bifidobakterie – co należy o nich wiedzieć?

Warto pamiętać, że dawniej niektóre szczepy Bifidobacterium były niesłusznie klasyfikowane jako lactobacillus bifidus, ze względu na ich podobne właściwości.

Liczne szczepy Bifidobakterii wykazują działanie probiotyczne, w szczególności B. animalis, B. bifidum, B. breve, B. infantis oraz B. longum. Dzięki produkcji kwasu mlekowego i octowego obniżają pH w jelitach, a jednocześnie poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego i trawiennego. Ponadto biorą udział w produkcji niektórych witamin oraz substancji hamujących wzrost patogenów, a także zwiększają przyswajalność ważnych dla organizmu pierwiastków. Z tego względu stosowanie probiotyków zawierających Bifidobakterie stanowi dobrą alternatywę dla osób, które z różnych powodów źle tolerują szczepy Lactobacillus.

Zobacz także: Bakterie Lactobacillus w probiotykach

Działanie probiotyczne Bifidobakterii

Bifidobakterie należą do najlepiej przebadanych probiotyków, które wspierają zdrowie jelit. Przede wszystkim pomagają regulować perystaltykę i łagodzą zaparcia, a ponadto odbudowują mikroflorę po antybiotykoterapii oraz wykazują działanie ochronne wobec bakterii patogennych. Dzięki temu odgrywają ważną rolę nie tylko w codziennym trawieniu, ale także w terapii zaburzeń, takich jak SIBO.

Jak bifidobakterie wspierają trawienie i mikrobiotę jelitową

Bifidobakterie probiotyk mają dobrze udokumentowany wpływ na zdrowie jelit, ponieważ liczne badania potwierdzają ich znaczenie w utrzymaniu równowagi mikrobioty. Szczepy z gatunków B. animalis, B. breve, B. longum i B. bifidum nie tylko wspierają perystaltykę, ale także łagodzą zaparcia oraz pomagają w odbudowie mikroflory po antybiotykoterapii.

Co więcej, badania kliniczne pokazują, że suplementacja B. animalis poprawia zarówno częstość, jak i komfort wypróżnień, natomiast B. breve dodatkowo wspiera produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które z kolei stymulują ruchy jelit. B. longum natomiast korzystnie wpływa na regulację motoryki jelit i wzmocnienie bariery jelitowej, a B. bifidum odgrywa szczególnie istotną rolę w odbudowie mikrobioty oraz ograniczaniu rozwoju patogenów.

Co istotne, bifidobakterie są również zalecane w przypadku SIBO. Wynika to z faktu, że wysoka dostępność tlenu w jelicie cienkim sprawia, iż szczepy tego rodzaju nie kolonizują tam stabilnie. Jednocześnie jednak działają one antagonistycznie wobec bakterii wytwarzających wodór (takich jak E. coli, Klebsiella czy Clostridium), co oznacza, że pomagają ograniczać objawy SIBO wodorowego, a pośrednio także redukują ryzyko rozwoju jego postaci metanowej.

Na rynku dostępne są preparaty oparte na wyselekcjonowanych szczepach:

• Bifidobiotic NS (B. animalis AMT 30 + B. breve AMT 32) – polecany przy zaparciach, wzdęciach i problemach z perystaltyką.
• Daobiotic NS (B. longum AMT 31 + B. bifidum AMT 33) – rekomendowany w zaburzeniach motoryki jelit, nietolerancji histaminy oraz jako wsparcie w SIBO dzięki zdolności do hamowania szczepów patogennych.

Bifidobakterie a odporność i profilaktyka zdrowotna

Bifido bakterie probiotyk wspierają nie tylko trawienie, ale również układ odpornościowy oraz profilaktykę zdrowotną. Badania pokazują, że szczepy tego rodzaju modulują odpowiedź immunologiczną, a przy tym ograniczają stany zapalne i zmniejszają częstość infekcji, zwłaszcza układu oddechowego i pokarmowego.

• Bifidobacterium longum – szczepy tego gatunku wpływają na równowagę między odpowiedzią pro- i przeciwzapalną, co wspiera naturalne mechanizmy obronne organizmu. Wykazano, że mogą zmniejszać ryzyko alergii i łagodzić przebieg chorób zapalnych jelit.
• Bifidobacterium bifidum – wspiera dojrzewanie komórek układu odpornościowego, ogranicza kolonizację jelit przez bakterie patogenne i poprawia skuteczność odpowiedzi immunologicznej, szczególnie u dzieci i osób starszych.
• Bifidobacterium breve – ma udokumentowane działanie redukujące reakcje alergiczne oraz łagodzące objawy atopowego zapalenia skóry.
• Bifidobacterium animalis – badania wskazują, że wspiera obronę przed infekcjami jelitowymi i biegunką poantybiotykową. 

Właśnie te właściwości sprawiają, że bifidobakterie znajdują zastosowanie w profilaktyce infekcji, alergii, a także w redukcji przewlekłego stanu zapalnego.

W codziennej praktyce można wykorzystać je dzięki:

• Daobiotic NS (B. longum AMT 31 + B. bifidum AMT 33) – wspiera odporność poprzez modulację odpowiedzi immunologicznej i ochronę przed patogenami jelitowymi. Może być szczególnie przydatny u osób z nawracającymi infekcjami, alergiami i nietolerancją histaminy.
• Bifidobiotic NS (B. animalis AMT 30 + B. breve AMT 32) – uzupełnia mikroflorę jelitową po antybiotykoterapii i wspomaga organizm w redukcji reakcji alergicznych.

Poniższa tabela stanowi podsumowanie najważniejszych informacji o wybranych szczepach bifidobakterii – ich głównym działaniu i zastosowaniu.

Probiotyk bifidobakterie – wskazania i dawkowanie

Probiotyk bifidobakterie znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach związanych z funkcjonowaniem przewodu pokarmowego oraz odpornością. Włączenie go do diety może być korzystne w przypadku:

• zaparć i zaburzeń perystaltyki jelit – szczepy B. animalis i B. breve wspierają regularność wypróżnień, poprawiają konsystencję stolca i zmniejszają uczucie wzdęcia,
• zespołu jelita drażliwego (IBS) – bifidobakterie pomagają łagodzić zarówno objawy zaparciowe, jak i biegunkowe, a dodatkowo redukują towarzyszące im dolegliwości bólowe,
• nietolerancji laktozy – dzięki aktywności enzymu β-galaktozydazy wspierają trawienie laktozy, zmniejszając ryzyko biegunek i wzdęć,
• po antybiotykoterapii – przywracają równowagę mikrobioty jelitowej i ograniczają ryzyko biegunek poantybiotykowych,
• wspomagania odporności – modulują odpowiedź immunologiczną, co może zmniejszać częstość infekcji i łagodzić reakcje alergiczne,
• SIBO i nietolerancji histaminy – bifidobakterie są uznawane za bezpieczne w jelicie cienkim i działają antagonistycznie wobec bakterii patogennych, wspierając jednocześnie barierę jelitową.

Probiotyki z bifidobakteriami występują w kilku formach, które różnią się wygodą stosowania i skutecznością:

• kapsułki i tabletki – najczęstsza forma, pozwalająca na precyzyjne dawkowanie i ochronę bakterii przed działaniem kwasu żołądkowego,
• proszki – łatwe do rozpuszczenia w wodzie lub dodania do posiłku, często stosowane u dzieci,
• produkty mleczne fermentowane – jogurty, kefiry czy napoje probiotyczne zawierają naturalne szczepy bifidobakterii, choć zwykle w mniejszych dawkach niż suplementy,
• innowacyjne preparaty wieloszczepowe – np. Bifidobiotic NS i Daobiotic NS, łączące konkretne szczepy o potwierdzonym działaniu, co daje możliwość celowanego wsparcia przy zaparciach, SIBO czy nietolerancji histaminy.

Skuteczność probiotyków

Skuteczność probiotyków zależy od odpowiedniej dawki. Standardowo zaleca się preparaty zawierające od 1 do 10 miliardów CFU (jednostek tworzących kolonie) dziennie, przyjmowane regularnie przez minimum kilka tygodni.

• W przypadku zaparć czy IBS warto sięgać po wyższe dawki (ok. 10 mld CFU).
• Przy nietolerancji laktozy lub profilaktyce infekcji korzystne mogą być mniejsze dawki stosowane długoterminowo.
• U dzieci często stosuje się dawki niższe, zgodnie z zaleceniami producenta. Wybierając preparaty dla najmłodszych, zawsze sprawdzaj, czy są to sprawdzone bifido bakterie.

Na tle innych probiotyków (np. z rodzaju Lactobacillus):

• działają przede wszystkim w jelicie grubym, podczas gdy Lactobacillus częściej kolonizują jelito cienkie,
• są szczególnie skuteczne w regulacji perystaltyki i redukcji zaparć,
• wykazują bezpieczeństwo w SIBO, ponieważ nie kolonizują stabilnie jelita cienkiego i nie nasilają fermentacji wodorowej,
• często wykazują synergiczne działanie z innymi probiotykami – dlatego pojawiają się w formułach wieloszczepowych.

Bifidobakterie – podsumowanie działania i zastosowania probiotyku

Bifidobakterie probiotyk to jedne z najlepiej przebadanych mikroorganizmów wspierających zdrowie jelit i odporność. Obecne naturalnie w przewodzie pokarmowym od pierwszych dni życia, pełnią rolę strażników równowagi mikrobioty i prawidłowego trawienia.

Najważniejsze korzyści stosowania:

• Regulacja pracy jelit – łagodzenie zaparć, poprawa perystaltyki i konsystencji stolca.
• Redukcja dolegliwości trawiennych – zmniejsza wzdęcia, wsparcie przy IBS oraz nietolerancji laktozy.
• Odbudowa mikroflory po antybiotykoterapii – ograniczenie ryzyka biegunek i szybsza regeneracja mikrobioty.
• Wsparcie odporności – modulacja odpowiedzi immunologicznej, zmniejszanie stanów zapalnych i redukcja reakcji alergicznych.
• Bezpieczeństwo przy SIBO – brak kolonizacji jelita cienkiego i działanie antagonistyczne wobec bakterii wodorotwórczych.

Probiotyki z bifidobakteriami są szczególnie polecane:

• osobom zmagającym się z zaparciami, wzdęciami i problemami trawiennymi,
• pacjentom po antybiotykoterapii,
• przy nietolerancji laktozy i nietolerancji histaminy,
• w profilaktyce infekcji i alergii,
• jako element wsparcia w leczeniu SIBO.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czym różnią się bifidobakterie od Lactobacillus i dlaczego te pierwsze są bezpieczniejsze przy SIBO?

Bifidobakterie działają głównie w jelicie grubym i nie kolonizują stabilnie jelita cienkiego, co minimalizuje nasilenie fermentacji wodorowej w SIBO. Lactobacillus częściej kolonizują jelito cienkie.

Jakie konkretne szczepy bifidobakterii są najlepsze na przewlekłe zaparcia i jak wpływają na perystaltykę jelit?

Najlepsze szczepy to Bifidobacterium animalis i Bifidobacterium breve. Wspierają perystaltykę, pomagając w produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które stymulują ruchy jelit.

Czy probiotyki z bifidobakteriami mogą pomóc osobom z nietolerancją histaminy i w jaki sposób?

Tak. Niektóre szczepy, jak B. longum, mogą modulować odpowiedź immunologiczną i wspierać barierę jelitową, co pośrednio łagodzi stany zapalne towarzyszące nietolerancji histaminy.

Jak długo należy stosować probiotyk zawierający bifidobakterie, aby osiągnąć pozytywny efekt na trawienie lub odporność?

Zaleca się przyjmowanie probiotyków z bifidobakteriami przez minimum 4 do 8 tygodni w celu regulacji trawienia, zaparć lub odbudowy mikrobioty.

Bibliografia

1. Właściwości szczepów PAN. Materiały wewnętrzne Nature Science (dostęp na życzenie, skontaktuj się z nami)
2. McFarland LV. Probiotics for the treatment of constipation: a systematic review. J Clin Gastroenterol. 2014
3. Dimidi E, Christodoulides S, Scott SM, Whelan K. Mechanisms of action of probiotics and the gastrointestinal microbiota on gut motility and constipation. Adv Nutr. 2017
4. Menees SB, Maneerattannaporn M, Kim HM, Chey WD. The efficacy and safety of probiotics for the treatment of irritable bowel syndrome: a systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol, 2012