Infekcje dróg moczowo-płciowych a probiotyki
Infekcje dróg moczowo-płciowych są częstym problemem u kobiet głównie z powodu niewielkiej odległości między pochwą a odbytem. Bakterie namnażające się w jelitach potrafią przemieszczać się stamtąd do okolic intymnych mimo zachowania wzmożonej higieny. I choć dzięki lekom i maściom udaje się nam pozbyć bakterii i grzybów, ze względu na rezerwuar złych drobnoustrojów w jelitach, infekcje mają tendencję do nawracania.
Zakażenie układu moczowego jest konsekwencją przypadkowego przeniesienia tych drobnoustrojów w okolice cewki moczowej, np. podczas stosunku płciowego lub w skutek niewłaściwych nawyków higienicznych. Po kolonizacji cewki moczowej bakterie migrują do pęcherza moczowego.
Zapalenia pochwy są z kolei wynikiem zaburzeń jej mikroflory, czyli zmniejszenia liczby dobroczynnych bakterii, a zwiększenie chorobotwórczych.
Według Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (CDCP) ponad miliard kobiet na całym świecie cierpi na infekcje układu moczowo -płciowego przenoszone drogą płciową , takie jak: bakteryjne zapalenie pochwy (BV), zakażenie dróg moczowych (UTI) i kilka innych zakażeń drożdżakowych. Gatunki typowo związane z BV obejmują Gardnerella vaginalis , Ureaplasma urealyticum i Mycoplasma hominis.
Choroby przenoszone drogą płciową (STD) są również istotną przyczyną zachorowań na całym świecie. Dwie najczęściej udokumentowane bakteryjne choroby przenoszone drogą płciową w niektórych krajach rozwiniętych to rzeżączka i Chlamydia, które są powodowane przez Neisseria gonorrhoeae i Chlamydia trachomatis . Najważniejszą kwestią, z którą mierzy się obecna dekada, jest to, że pomimo posiadania wyrafinowanych leków do leczenia różnych schorzeń, te patogenne drobnoustroje, stają się jednocześnie odporne na obecne leki. Dlatego zamiast opracowywać nowe leki, musimy skupić się na opracowywaniu nowych suplementów, takich jak niepatogenne drobnoustroje działające przeciwko patogenom.
W takiej sytuacji można założyć, że przyczyną zapaleń układu moczowo – płciowego jest zaburzenie równowagi mikrobiologicznej jelita. Korzystna zmiana flory jelitowej będzie wówczas niezbędnym elementem leczenia. Eliminacja mikroorganizmów chorobotwórczych i przywrócenie równowagi zapobiegnie rozprzestrzenianiu się patogenów w rejon cewki moczowej i pochwy.
W tym celu należy zacząć przyjmować probiotyki dobrej jakości a najlepiej celowane. Ich istota polega na tym, że po badaniu uzyskujemy informację i podajemy odpowiednie szczepy wspomagające prawidłową florę jelit. Zawarte w nich gatunki bakterii zasiedlających jelita mają naturalną zdolność przemieszczania się wzdłuż przewodu pokarmowego do odbytnicy, skąd migrują do cewki moczowej i ujścia pochwy u kobiet. Dzięki zdolności przywierania do komórek nabłonka moczowego, pochwy oraz odbytu tworzą naturalną barierę ochronną i zapobiegają namnażaniu się chorobotwórczych patogenów – bakterii i grzybów.
Powszechnie wiadomo, że istnieje związek między nieprawidłową florą bakteryjną pochodzącą z pochwy a zwiększoną częstością występowania zakażenia dróg moczowych (ZUM). Istnieje około 50 różnych gatunków zamieszkujących pochwę, takich jak gatunki Lactobacillus, Lactobacillus brevis, Lactobacillus casei, Lactobacillus vaginalis, Lactobacillus delbrueckii, Lactobacillus salivarius, Lactobacillus reuteri i Lactobacillus rhamnosus, które są uważane za główne regulatory drobnoustrojów pochwy. Brak równowagi w składzie drobnoustrojów w dużym stopniu wpływa na zdrowie mikrośrodowiska pochwy, potencjalnie prowadząc do pogorszenia stanu bakteryjnego zakażenia pochwy (BV) i ZUM. Te zmiany możemy załagodzić lub całkiem wyeliminować równoważąc liczbę Lactobacillus sp. poprzez suplementację probiotyków np. PROTEINBIOTIC.
Ekosystem pochwy, czyli jakościowe i ilościowe stosunki drobnoustrojów zasiedlających pochwę, są kluczowym elementem dla zachowania równowagi układu moczowo – płciowego. Należy jednak zaznaczyć, iż środowisko to jest bardzo wrażliwe na działanie czynników wewnętrznych, przez co charakteryzuje się silną zmiennością. Do czynników oddziałujących na opisywane mikrośrodowisko zaliczyć należy: leki (antybiotykoterapia, leczenie hormonalne, leczenie przeciwgrzybicze), przebyte choroby (np. cukrzyca, niedokrwistość), etap cyklu menstruacyjnego i wiele innych.
Dzięki równowadze mikrobiologicznej pochwy zapewniona jest ochrona przed kolonizacją nabłonka pochwy mikroorganizmami patogennymi i następczym rozwojem infekcji i stanów zapalnych. 95% ekosystemu pochwy stanowią pałeczki z rodzaju Lactobacillus. Z tego względu u kobiet z nawracającymi infekcjami układu moczowo – płciowego stosuje się probiotyki ginekologiczne – dopochwowe i doustne. Niestety u znacznej grupy kobiet mimo stosowania probiotyków ginekologicznych, zapalenia pochwy nawracają.
W takiej sytuacji należy założyć, iż czynnikiem etiologicznym (przyczynowym) zapaleń układu moczowo – płciowego jest zaburzenie równowagi mikrobiologicznej jelita. Duża część infekcji moczowo – płciowych ma charakter wstępujący, a czynnikami przyczynowymi są najczęściej bakterie zasiedlające okolice odbytu. Korzystna zmiana mikroflory jelitowej (również końcowego odcinka przewodu pokarmowego, czyli odbytu) jest integralnym elementem leczenia nawracających infekcji pochwy. Z tego względu koniecznością jest ocena mikroflory jelitowej i zastosowanie prawidłowo dopasowanej terapii probiotycznej i prebiotycznej.
Dr Katarzyna Karpińska, dietetyk
