Probiotyki przy alergii

Probiotyki, czyli wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, pomagają utrzymać równowagę mikroflory jelitowej i korzystnie wpływają na funkcjonowanie całego organizmu. Powszechnie wiadomo, że warto przyjmować je osłonowo podczas antybiotykoterapii. Badania wskazują jednak, że mikroorganizmy probiotyczne mogą stanowić bardzo ważny element w terapii wielu schorzeń, m.in. w terapii Helicobacter pylori, dysbakteriozy jelitowej czy nietolerancji laktozy. Według stanowiska ekspertów Światowej Organizacji Alergii (World Allergy Organization, WAO) stosowanie probiotyków jest jednym z działań mających na celu profilaktykę alergii.

Czym jest alergia?

Alergia (nadwrażliwość, uczulenie) to patologiczna, nadmierna odpowiedź układu immunologicznego na działanie różnych substancji naturalnie występujących w środowisku, które zazwyczaj, same w sobie nie są szkodliwe – alergenów. U zdrowych osób substancje te nie wywołują żadnych dolegliwości, tymczasem u osób zmagających się z alergią dochodzi do nieprzyjemnych, a niekiedy do groźnych dla zdrowia reakcji organizmu. Alergenami mogą być np. pyłki roślin, kurz, sierść zwierząt, orzechy, jajka, jad owadów (np. pszczół, os), krowie mleko, lateks, kosmetyki, a także niektóre leki. W zależności od rodzaju alergii może dochodzić do różnych reakcji organizmu, najczęściej jest to kichanie, łzawienie oczu, katar, duszności, opuchlizna, pokrzywka skórna i silny świąd. Objawy nadwrażliwości na dane alergeny mogą pojawić się w każdym wieku. Szacuje się, że w krajach wysoko rozwiniętych nawet co trzecia osoba może zmagać się z alergią.

Przyczyny alergii

Alergia to schorzenie bardzo niejednorodne – wywołują ją różne alergeny, dając różne objawy o różnym stopniu nasilenia. Jej przyczyny nie są do końca jasne, ale uważa się, że istnieją trzy główne czynniki, które wpływają na powstawanie i rozwój chorób alergicznych. Jednym z nich jest genetyka. Według szacunków 40%  – 80% chorych odziedziczyło skłonności alergiczne, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Za powstawanie nadwrażliwości na niektóre substancje odpowiedzialne mogą być również czynniki środowiskowe i tzw. czynniki higieniczne. Alergia jest schorzeniem, które znacznie częściej dotyka osoby z krajów rozwiniętych. Paradoksalnie winne są wysokie standardy higieny i sterylność – eliminując z codzienności czynniki, z którymi nasi przodkowie stykali się bez przerwy, sprawiamy, że w zetknięciu z nimi organizm reaguje nieprawidłowo. Uważa się również, że za powstawanie alergii odpowiedzialne są zanieczyszczenia powietrza. Coraz częściej mówi się również o mikrobiologicznej teorii rozwoju alergii, według której za powstawanie i rozwój schorzeń alergicznych odpowiadają zmiany w mikroflorze jelitowej.

Probiotyki a alergie

Przewód pokarmowy człowieka zasiedlają różne mikroorganizmy, zarówno dobroczynne, jak i patogenne. Dla prawidłowego funkcjonowania organizmu niezbędne jest utrzymanie mikroflory jelitowej w równowadze. Każde zaburzenie tej równowagi może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia. Około 70% – 80% komórek odpornościowych zlokalizowana jest w tkance limfatycznej przewodu pokarmowego i coraz częściej wskazuje się na ścisłą zależność między stanem mikroflory jelitowej a funkcjonowaniem układu odpornościowego. Badania wykazały, że u niemowląt narażonych na występowanie uczuleń występowało znacznie mniej bakterii jelitowych z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus. Wykazano również, że nasilenie reakcji alergicznych związane jest ze zmianami w mikroflorze jelitowej, tymczasem podawanie probiotyków znacząco przyspieszało ustępowanie objawów alergicznych. Probiotyki regulują mikroflorę bakteryjną przewodu pokarmowego, wzmacniając tym samym układ immunologiczny i chroniąc przed działaniem alergenów.