Probiotyki przy problemach grzybiczych
Grzybice, zwłaszcza nawracające, stanowią poważny i bardzo nieprzyjemny problem zdrowotny. Infekcje wywoływane są głównie przez dermatofity i grzyby drożdżopodobne (rzadziej przez grzyby pleśniowe). W krajach Europy Środkowej, a więc również w Polsce, jednym z najczęstszych rodzajów grzybic są te wywołane drożdżakami z rodziny Candida. Dermatofity atakują głównie podeszwy stóp, palców oraz fałdów międzypalcowych. Grzyby z rodzaju Candida powodują zazwyczaj infekcje jamy ustnej, jelita grubego oraz infekcje intymne, mogą powodować również grzybicę skóry i paznokci oraz tzw. grzybice inwazyjne. Jak widać, schorzenie może dotyczyć różnych narządów i części ciała. Jednak bez względu na to, czy problem dotyczy skóry, paznokci, jamy ustnej czy całego ustroju, podłożem infekcji może być zaburzona równowaga mikroflory jelitowej.
Obecność grzybów w mikroflorze jelitowej
Nasze jelita zasiedlane są przez miliony różnych drobnoustrojów, m.in. przez bakterie, zarówno te o działaniu dobroczynnym, jak i patogenne, ale również grzyby, w tym grzyby drożdżopodobne Candida albicans. Wymienione drożdżaki zasiedlają też układ oddechowy, moczowo-płciowy i bytują na skórze. Grzyby Candida albicanas stanowią ok. 10% naszej mikroflory bakteryjnej. Całkowita eliminacja tego drożdżaka nie jest możliwa i nie jest też konieczna. Jeżeli nasza mikroflora bakteryjna jest w stanie równowagi, są one zupełnie nieszkodliwe i żyją w symbiozie z innymi drobnoustrojami znajdującymi się w organizmie. Co innego w przypadku zachwiania tej równowagi – wówczas stają się chorobotwórcze. W normalnych warunkach dobroczynne bakterie jelitowe, takie jak Bifidobacterium animalis czy Lactobacillus plantarum, wydzielają enzymy, które regulują ilość grzybów. Jednak najmniejsze nawet zaburzenia mikroflory jelitowej mogą spowodować ekspansję drożdżaków oraz ich rozprzestrzenienie po całym organizmie, a w konsekwencji doprowadzić do infekcji grzybiczej.
Co sprzyja rozwojowi infekcji grzybiczych?
Rozwojowi grzybic sprzyjają różne czynniki – ogólnie można je podzielić na trwałe i przejściowe. Do trwałych czynników zaliczamy m.in. otyłość, stany zapalne jelit, choroby autoimmunologiczne, nietolerancje pokarmowe, a także dysbiozę mikroflory jelitowej. Zaburzenia mikroflory jelitowej mogą być wynikiem antybiotykoterapii (długotrwałej lub często powtarzanej, zwłaszcza jeżeli w terapii stosowane są antybiotyki o szerokim spektrum działania), przyjmowania leków sterydowych czy doustnej antykoncepcji. Na występowanie grzybic narażeni są pacjenci onkologiczni, poddawani radioterapii lub chemioterapii, a także chorzy na cukrzycę, AIDS oraz osoby z osłabioną odpornością. Czynnikami przejściowymi są m.in. silny, długotrwały stres, antybiotykoterapia spożywanie alkoholu czy nieprawidłowa dieta, zwłaszcza bogata w cukry proste i obfitująca w wysoko przetworzoną żywność. Warto bowiem wiedzieć, że rozwojowi grzybów sprzyja cukier, a także produkty z białej mąki.
Dieta i probiotyki w profilaktyce przeciwgrzybiczej
O tym, jaki przebieg będzie miało leczenie infekcji grzybiczej, decyduje lekarz. Jeśli jednak nasza mikroflora jelitowa jest zaburzona, grzybice mogą stać się problemem nawracającym, ciągnącym się nawet latami. W jaki sposób zapobiegać grzybicom? Bardzo ważna jest odpowiednia dieta oraz prawidłowe nawadnianie organizmu. Do diety warto również włączyć probiotyki.
Rozwojowi Candida albicanas sprzyja żywność o wysokim indeksie glikemicznym. Lepiej ograniczyć spożywanie słodyczy oraz produktów bogatych w skrobię. W diecie powinny znaleźć się m.in. jogurty naturalne, kefiry, maślanki, kiszonki, siemię lniane, kasze oraz makarony pełnoziarniste, brokuły, nierafinowane oleje roślinne, orzechy i strączki. Amatorzy owoców powinni sięgać zwłaszcza po jabłka, cytrusy i wiśnie. Warto pić minimum 1,5 litra wody, można również nawadniać się świeżo wyciskanymi sokami warzywnymi lub owocowymi oraz herbatkami ziołowymi – np. anyżowymi, miętowymi czy rumiankowymi.
Dobry preparat probityczny pomoże przywrócić równowagę mikroflory bakteryjnej i wzmocnić odporność. Wybierając probiotyk, należy sprawdzić, czy w jego składzie rzeczywiście są dobroczynne bakterie. Na opakowaniu powinna być informacja nie tylko o rodzaju, gatunku i szczepie bakterii (np. Lactobacillus plantarum AMT14, Lactobacillus Plantarum AMT4 czy Bifidobacterium animalis AMT30).
