Probiotyki przy alergiach i nietolerancjach pokarmowych
Nadwrażliwość pokarmowa a probiotyki. Czy w przypadku alergii lub nietolerancji pokarmowej warto sięgać po suplementy probiotyczne?
- Niepożądane reakcje po spożyciu określonych pokarmów mogą mieć różne podłoże.
- Reakcje IgE-zależne to tzw. alergie szybkie. Stanowią one ok. 90% alergii pokarmowych.
- Bakterie probiotyczne wspomagają pracę jelit i wspierają pracę układu immunologicznego.
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego (np. nudności, kolki, biegunki, wzdęcia), górnych dróg oddechowych (np. nieżyt nosa, kaszel) czy objawy skórne (np. rumienie, pokrzywka) to częste objawy pojawiające się przy nadwrażliwości pokarmowej. Termin ten odnosi się do nieprawidłowych reakcji organizmu na pokarmy lub ich składniki, które zdrowe osoby tolerują bez problemów. Niepożądane reakcje po spożyciu określonych pokarmów mogą mieć różne podłoże – immunologiczne (alergie pokarmowe) i nieimmunologiczne (nietolerancje pokarmowe). Chociaż bywa, że dają podobne symptomy, warto zdawać sobie sprawę, że stanowią one odrębne jednostki chorobowe. Dane na temat częstości występowania alergii i nietolerancji pokarmowych są dość rozbieżne, ale według specjalistów problem może dotyczyć nawet 20% populacji.
Polecamy: Probiotyki na poprawę kondycji psychicznej
Alergie pokarmowe
Alergia pokarmowa jest wynikiem nieprawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego. Organizm traktuje uczulający produkt, który dla ogółu ludzi jest zupełnie bezpieczny, jako zagrożenie i zaczyna się bronić, wytwarzając immunoglobuliny (przeciwciała). W ten sposób dochodzi do niepożądanych reakcji alergicznych. Wyróżniamy dwa typy alergii – IgE-zależne (związane z immunoglobulinami E) oraz IgE-niezależne. Reakcje IgE-zależne Reakcje IgE-zależne to tzw. alergie szybkie. Stanowią one ok. 90% alergii pokarmowych. Objawy, takie jak np. duszności, obrzęk, biegunka czy wysypka, pojawiają się gwałtownie – od kilkunastu sekund do dwóch godzin od spożycia alergenu. Uczulający produkt może wywołać wstrząs anafilaktyczny i prowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia. Reakcje IgE-niezależne Przy tego rodzaju alergiach niepożądane objawy nie występują od razu – mogą pojawić się po kilkunastu godzinach, a nawet dwóch czy trzech dniach od spożycia uczulającego pokarmu. Z tego powodu bywa trudna do zdiagnozowania – pacjenci nie łączą dolegliwości (zaburzenia nastroju, ciągłe zmęczenie, ból głowy, ale również biegunka, problemy skórne, wzdęcia) ze spożyciem danego produktu. O ile alergie IgE-zależne często uwarunkowane są genetycznie, alergie IgE-niezależne są nabyte. Powstają one pod wpływem negatywnych czynników środowiskowych (m.in. stres, niewłaściwe odżywianie, przyjmowanie leków) i mogą być uleczalne.
Nietolerancja pokarmowa
Nietolerancja pokarmowa jest nadwrażliwością niealergiczną. Może mieć różne podłoża:
- nietolerancje enzymatyczne – wynikają z braku lub małej aktywności enzymów rozkładających konkretne związki (np. nietolerancja laktozy czy frutktozy);
- nietolerancje farmakologiczne – związane są z działaniem określonych substancji, np. tyraminy czy kofeiny;
- nietolerancje idiopatyczne (ich przyczyny są niewyjaśnione).
Polecamy: Probiotyki w profilaktyce osteoporozy
Czy probiotyki mogą pomóc przy nadwrażliwości pokarmowej?
Po probiotyki mogą sięgać zarówno osoby z alergiami, jak i nietolerancjami pokarmowymi. Według badań zmiany w mikroflorze jelitowej mogą nasilać reakcje alergiczne. Bakterie probiotyczne wspomagają pracę jelit, wspierają pracę układu immunologicznego i korzystnie wpływają na szczelność jelit. Zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita i zaburzony skład mikroflory jelitowej sprzyja występowaniu nadwrażliwości pokarmowych – do krwioobiegu dostają się białka traktowane przez układ odpornościowy jako antygeny, przez co dochodzi do zmiany tolerancji pokarmowej. Probiotyki pomagają również w trawieniu i rozkładaniu cukru mlekowego (co jest kluczowe przy nietolerancji laktozy), poprawiają wchłanianie ważnych substancji (np. wapnia, magnezu, żelaza) i zmniejszają dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
