Jak wybrać probiotyk?
Definicja – czym są probiotyki?
Zgodnie z definicją przyjętą przez Światową Organizację Zdrowia i Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa probiotyki to żywe drobnoustroje, które podawane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Liczne badania potwierdzają, że podawanie probiotyków może być pomocne w leczeniu i profilaktyce różnych schorzeń, takich jak np. infekcje dróg moczowo-płciowych, zespół jelita drażliwego, grzybice, otyłość czy choroby jamy ustnej. Probiotyki pozytywnie oddziałują na nasz układ pokarmowy, regulują perystaltykę jelit, usprawniają procesy trawienne, hamują wzrost niektórych drobnoustrojów patogennych w przewodzie pokarmowym, wzmacniają naszą odporność, eliminują substancje toksyczne z organizmu, łagodzą objawy nietolerancji laktozy.
Czym powinien charakteryzować się probiotyk?
Szczep bakterii, aby mógł być uznany za probiotyk, musi spełniać szereg kryteriów. Jeśli chodzi o cechy funkcjonalne probiotyków, są to następujące kryteria[1]:
- pochodzenie od człowieka;
- ściśle określona przynależność rodzajowa i gatunkowa, potwierdzona metodami biologii molekularnej;
- brak działania patogennego, inwazyjnego, karcynogennego;
- odporność na działanie soku żołądkowego i kwasów żółciowych po podaniu doustnym;
- zachowanie właściwości probiotycznych po procesie technologicznym oraz względnie długim okresie przechowywania;
- zdolność do produkcji substancji o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, w tym kwasów organicznych, nadtlenku wodoru i bakteriocyn;
- właściwości powierzchniowe, które umożliwiają adherencję do komórek nabłonkowych;
- antagonizm wobec typowych patogenów przewodu pokarmowego lub układu moczowo-płciowego;
- konkurencja o receptory z komórkami drobnoustrojów patogennych takich jak Escherichia coli i Salmonella typhimurium;
- korzystny wpływ na organizm gospodarza, potwierdzony w prawidłowo przeprowadzonych, kontrolowanych badaniach klinicznych.
Na co zwracać uwagę, kupując probiotyk?
Na rynku dostępnych jest sporo probiotyków, jednak – jak wykazała analiza NIK – nie wszyscy producenci są uczciwi. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, by wybrać preparat, który rzeczywiście dostarczy naszemu organizmowi dobroczynnych bakterii probiotycznych. Przede wszystkim szukajmy na opakowaniu informacji o rodzaju, gatunku i szczepie bakterii (oznaczenie literowo-cyfrowe), np. Bifidobacterium animalis AMT 30, Lactobacillus Plantarum AMT 14 czy Lactobacillus Plantarum AMT 4. Właściwości probiotyczne zależą od szczepów, dlatego jeśli na opakowaniu nie ma takich informacji, lepiej zrezygnować z zakupu. Warto również zwrócić uwagę na termin ważności preparatu (im bliżej końca terminu ważności, tym bakterii probiotycznych w preparacie może być mniej) i sposób przechowywania (przyjmuje się, że temperatura 2 – 8°C gwarantuje trwałość i przeżywalność szczepów bakteryjnych). Pamiętajmy jeszcze, że preparat, w którym jest kilkanaście szczepów bakterii niekoniecznie musi być dla nas lepszy. Kluczowe jest, żeby zawierał szczepy przebadane, które rzeczywiście mają korzystny wpływ na nasz organizm.
