Kto powinien stosować probiotyki?

Probiotyki korzystnie oddziałują na stan mikroflory jelitowej. Kiedy warto je stosować? Czy można przyjmować probiotyki profilaktycznie?

• Wpływ probiotyków na naszą ogólną kondycję jest nieoceniony
• Probiotyki wytwarzają substancje, które neutralizują lub hamują rozwój mikroorganizmów o charakterze patogennym
• Probiotyki mogą być pomocne w terapii niektórych schorzeń, ale w trosce o kondycję mikroflory jelitowej, warto przyjmować je również profilaktyczni

Polecamy: Dlaczego warto robić przerwy w zażywaniu probiotyków?

Nazywane są dobroczynnymi bakteriami, choć wśród mikroorganizmów probiotycznych są również drożdże (Saccharomyces boulardii). Według definicji WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) i FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa) probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach, korzystnie wpływają na zdrowie gospodarza. I rzeczywiście, ich wpływ na naszą ogólną kondycję jest nieoceniony. Warto przy tym wiedzieć, że mianem probiotyków określa się jedynie wyselekcjonowane szczepy drobnoustrojów, które powinny spełniać szereg ściśle określonych kryteriów. Probiotyki muszą być wyizolowane z przewodu pokarmowego człowieka, działać antagonistycznie wobec bakterii o charakterze patogennych (m.in. poprzez utrzymywanie prawidłowego pH w jelitach) i charakteryzować się odpornością na niskie pH soku żołądkowego, a także na oddziaływanie enzymów i kwasów żółciowych w dwunastniczy.  Muszą być również całkowicie bezpieczne dla organizmu gospodarza. Ważne, aby nie wytwarzały toksycznych produktów metabolizmu i bez problemu kolonizowały jelita i przewód pokarmowy. Probiotyki powinny wykazywać zdolność adherencji (przylegania) do komórek nabłonka jelitowego, trwałej lub przejściowej kolonizacji przewodu pokarmowego, a także charakteryzować się trwałością i żywotnością w czasie przechowywania i w niekorzystnym środowisku.

Polecamy: Probiotyki a poziom „złego cholesterolu”

Jak działają probiotyki?

Probiotyki oddziałują na nas na różne sposoby. Przylegając do komórek nabłonka jelitowego, tworzą ochronny biofilm, naturalną barierę przeciw bakteriom chorobotwórczym. Konkurują z nimi o dostęp do substancji odżywczych i uniemożliwiają ich kolonizację. Dodatkowo wytwarzają substancje, które neutralizują lub hamują rozwój mikroorganizmów o charakterze patogennym. Probiotyki regulują pracę jelit, tempo trawienia i procesy metaboliczne, dzięki nim lepiej wchłaniane są składniki odżywcze. Stymulują pracę układu immunologicznego, co korzystnie wpływa na naszą odporność. Jeśli w organizmie dojdzie do zachwiania równowagi mikroflory jelitowej, skutecznie pomagają w jej odbudowie. Warto pamiętać, że stan dysbiozy jelitowej, czyli zaburzenia równowagi w składzie i funkcjonowaniu mikroflory jelitowej, nie jest bez znaczenia dla naszego zdrowia. Nie należy lekceważyć objawów (takich jak np. bóle brzucha, wzdęcia, biegunki lub zaparcia, brak apetytu, nudności czy zgaga), ponieważ nieleczona dysbioza zwiększa ryzyko rozwoju wielu chorób (może wywoływać np. zaburzenia układu immunologicznego, infekcje i choroby układu pokarmowego, przewlekłe schorzenia wątroby, nerek).

Polecamy: Probiotyki w profilaktyce osteoporozy

Probiotyki – kiedy warto po nie sięgać?

Probiotyki mogą być pomocne w terapii niektórych schorzeń, ale w trosce o kondycję mikroflory jelitowej, warto przyjmować je również profilaktycznie. Chociaż probiotyki są bezpieczne, w niektórych przypadkach istnieją przeciwskazania do ich stosowania. Nie powinny ich stosować osoby przyjmujące leki immunosupresyjne, pacjenci podczas terapii przeciwnowotworowej i zmagające się z ostrym zapaleniem trzustki. Po probiotyki powinny natomiast sięgać osoby, które z różnych względów są narażone na zaburzenia mikroflory jelitowej. Na jej stan niekorzystnie wpływają m.in. antybiotykoterapia, ciąża i choroby metaboliczne (m.in. choroby tarczycy, cukrzyca). Probiotyki łagodzą lub skracają czas trwania biegunek infekcyjnych, korzystnie działają w przypadku zakażenia bakterią Helicobacter pylori, pomagają w leczeniu infekcji grzybiczych i zapobiegają ich nawrotom. Inne wskazania do stosowania probiotyków to m.in. zespół jelita drażliwego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy atopowe zapalenie skóry.